මෙවැනි බොරු කීම දෙවියන්ට අගෞරවයකි


මෙවැනි බොරු කීම දෙවියන්ට අගෞරවයකි
තොටගමුවේ රාහුල හිමි 15 වැනි ශත වර්ෂයේ ලක්‌දිව පහලව සිටි අගනා පඬිරුවනකි. උන්වහන්සේ ත්‍රිපිටක වාගීශ්වර සකල කලා සර්වඥ, ෂඩ්භාෂා පරමේශ්වර යනාදී ගෞරව නාමයන්ගෙන් පිදුම් ලදහ. රහල් හිමියන්ට ධර්ම ඥනයට අමතරව යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර ගුරුකම් යනාදිය සම්බන්ධයෙන්ද විශාල දැනුමක්‌ තිබිණ. උන්වහන්සේ විවිධ ඖෂධයන් පිළිබඳ හසළ දැනුමක්‌ තිබූ දක්‍ෂ වෛද්‍යවරයෙක්‌ද විය. 6 වැනි පරාක්‍රමබාහු රජුගේ මුණුපුරා වූ ජයබාහු කුමරා රජවූ පසු සපුමල් කුමරු ඔහු ඝාතනය කොට රජවීමට තුන් වරක්‌ම උත්සාහ ගත්තද රාහුල හිමි එය වැළැක්‌වීය. නමුත් සිව්වන වතාවේදී සපුමල්, ජයබාහු මරා සය වැනි බුවනෙකබාහු නමින් රජවිය. රාහුල හිමි කලකිරී ගාලු දිස්‌ත්‍රික්‌කයේ “අම්බන” නම් ගමෙහි හුදකලාව ජීවත් විය. උන්වහන්සේගේ දකුණු බාහුවේ “සතුරු බුවනෙකබා බලය තෙවිටක්‌ පසුබා, රුපු යුදයට නොබා, මමය පැරකුම් රජුගෙ ගජබා” යන කවි දෙකක්‌ කොටා තිබූ බව විශ්වාස කරයි. උන්වහන්සේ අම්බනදී අපවත් වීමට මොහොතකට කලින් ශරීරය දින ලක්‍ෂයක්‌ නරක්‌ නොවී තබා ගැනීම සඳහා “සුදු අලු රසය” නම් ඖෂධයක්‌ පානය කළ බවද සඳහන් වේ.

1505 දී පෘතුගීසීහු මෙරටට පැමිණි පසුව රජවරුන්ගේ අසමගිකම් ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් ඉතා කෲර ලෙස ලක්‌දිව පාලනය කළහ. මේ අතරතුර අම්බන ප්‍රදේශයේ නරක්‌ නොවී තිබෙන දේහය දැක ගම්වාසීන්ගේ විරෝධය ද නොතකා එම දේහය දොඩන්දූව වරායෙන් ගෝවේට ගෙන ගිය බව පැවසෙන පැරැණි ජන කවි දෙකක්‌ද අදටත් එම ප්‍රදේශයේ ජනතාව අතර පවතී. පෘතුගීසීහු ගෝවේ තිබෙන මෙම දේහය ශාන්ත සේවියර්ගේ යෑයි කියමින් ගෞරව දක්‌වති.

සේවියර් පියතුමා යනු පාප් වහන්සේ විසින් 15 වන සියවසෙහි ඈත නැගෙනහිර ආගම පතුරුවා හැරීම සඳහා පත්කළ නියෝජිතයාය. ඔහු චීනයට යන අතරමගදී “සැන්ක්‌ෂන්” නම් දූපතේදී මියගිය බව පැවසේ. ඔහුගේ සිරුර එහි වළලා සති කිහිපයකට පසු මලක්‌කාවට ගෙන යැමට නැවත ගොඩ ගන්නා විට සිරුර නරක්‌ නොවී තිබෙනු දුටු බව කියති.

මෙම දේහය රහල් හිමිගේ යෑයි සිංහලයෝ පවසන අතර එය ශාන්ත සේවියර්ගේ යෑයි කිතුනුවෝ විශ්වාස කරති. මේ සම්බන්ධයෙන් නොයෙකුත් මතිමතාන්තර තර්ක විතර්ක ගෙනහැර පාති. මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිපුරම කතාබහ යෙදී ඇත්තේ පනස්‌ වැනි දශකයේය. අද එම දේහයේ දකුණු අත නොමැත. එය රෝමයේ පාප් වහන්සේගේ ඉල්ලීමට කපා රෝමයට යෑවූ බව කිතුනුවෝ පවසන අතර එම අතෙහි පෙර කී කවි දෙක කොටා තිබූ බැවින් එය රාහුල හිමිගේය යන්න තහවුරු වන නිසා අත කපා දමා ඇති බව සිංහලයෝ කියති. මේ සම්බන්ධයෙන් පැරැණි පුවත්පත්වල පළවූ ලිපි කිහිපයක්‌ නැවත පෙන්වා දෙන අතර එම ලිපියේ ඉතිරි කොටස අද දැක්‌වේ.

මෙහි සඳහන් වන්නේ කුලතිලක මහතාගේ ලිපි පෙළෙහි අවසාන කොටසය. (බුද්ධ වර්ෂ 2496 බක්‌මස අව දොළොස්‌වක්‌ ශනි දින, සිංහල බෞද්ධයා පුවත්පත)

මෙම සිරුර දැන් දිරාපත් වන්නේ අව්, සුළංවලට මුහුණ දීමෙන් යෑයිද ඒ නිසා මෙම සිරුර වීදුරු පෙට්‌ටියක තබා ආරක්‍ෂා කරතැයි යන්න අපගේ කතෝලික මිත්‍රවරුන් පවසයි. සාවියර්තුමා මළ විගස දෙවියන් විසින් ඒ සිරුර තම බලයෙන් රක්‍ෂා කරමින් අව් සුළං ඊට වහ කදුරු වැනි අපත්‍ය අගුණ බව එසේ නම් නොකීවේ/ දැන ගැනීමට නොතිබ්බේ ඇයි? රෝගියකුට බෙහෙතක්‌ පොවා, ඇල් පැන් පානය කළහොත් ක්‌ෂණයකින් මියයන බව ඒ වෛද්‍යවරයා දැන දැනම ඒ බව රෝගියාටවත් ඔහුගේ හිතවතෙකුටවත් නොකියා සිට ඒ හේතුවෙන්ම රෝගියා නැසී ගියහොත් රෝගියාගේ මරණයට ඒ වෛද්‍යවරයා කතෘ නොවන්නේද? මේ වාගේ බොරු කාරණා කීමෙන් අප්‍රසාදයට පත්වන්නේ තමන්ගේම ආගමික ශාස්‌තෘවරයාණන් වහන්සේම නේද?

සීමා රහිත දෙවියෙක්‌ එසේම අසීමිත කාලයක්‌ නොදිරා දෙව් බල මහිම පෑමට සුරක්‍ෂිත කළැයි කියන ඔය සිරුර එතුමා විසින්ම මාවාලූ හුළං පොදක්‌ වැදීමෙන් අව් රශ්මියෙන්, දිරා පිච්චී ගියෑයි කීම නියම කතෝලික බැතිවරුන්ට නම් විහිළුවකි. විවෘතව තිබීමෙන් වායෝ, තෝජෝ, ධාතුද්වයේ ගුණ ගැන ඒ සිරුරට ස්‌පර්ශ වීම හේතුවෙන් දේව කැමැත්තක්‌/ අධිෂ්ඨානයක්‌ විනාශ වෙත්නම් ලෝකයේ ඇති ධාතුවල ලෝකය මැවූ සර්වබලකාරයාගේ සකල බලම මැඬලීමෙහි, අබලන් කිරීමෙහි, සමථි ඊට වඩා ශක්‌තියක්‌ එකී ධාතුබලවලට ඇති රඟ මොනවට ලොවට ප්‍රත්‍යක්‍ෂ නොවේද? දේවබල පරද්දා ලෝක ධාතු බල රජකරන බව එසේ නම් කතෝලික ධර්මධරයන් පිළිගන්නවාද? සියලු බල යුත් දෙව් කෙනෙකුට වුවමනා නම් ඔය සිරුරම මහා මඩ වගුරක ඔබා තිබූවත්, අග්නි ජාලාවකට මැදිකොට තිබූවත්, කෙසඟක පමණ වෙනසක්‌, විකෘතියක්‌ නොවන ලෙස පවත්නට සුරක්‍ෂිත කරලීම එතුමා හිතූ පමණින් කළ හැකිවන ඉතා සුළු වැඩක්‌ බව හිතා ගන්නටවත් බැරි මිනිස්‌සු බත් කන්නේ පුරුද්දට විය යුතුයි.

කිසිම දෙවියකුගේ සම්බන්ධයක්‌ නැතිව වර්ෂ හාර පන්සියයක්‌ නොව තිස්‌ ලක්‍ෂයක්‌ නොදිරා තිබී ගොඩගත් එක්‌ සත්ත්වයකුගේ සිරුරක්‌ ගැන “පිල්ඩැල්පියා, රැකෝඩ්” නම් පත්‍රයෙහි පුවතක්‌ අපි මෙහි දක්‌වන්නෙමු. මේ සත්ත්වයාගේ උස අඩි 18 කි. දත් 5000 කි. මේ සත්ත්ව සිරුර සොයාගෙන තිබෙන්නේ චාර්ල්ස්‌ එච්. ස්‌ටර්න් බර්ත් නම් පෘථිවි ගර්භාත්කරගත ද්‍රව්‍ය පරීක්‍ෂා කිරීමෙහි නියුක්‌තව සිටි ශාස්‌ත්‍රඥ මහතා ඇතුළු පිරිසකටයි. ඇමරිකන් කෞතුකාගාරයේ මේ සිරුර අදටත් තිබේ. වර්ෂ 1909 දී එහි ප්‍රධාන ධුරය උසුලා සිටි ආචාර්ය ඔස්‌බෝර්න් මහතා මේ සත්වයා ගැන කියා ඇත්තේ 1909 දී පොළොවෙහි ගල් තට්‌ටුවක්‌ හාරාගෙන යන විට පාත්තයකුගේ හොටක ආකාර විශාල හොටක්‌ හා ඇත් බඳක්‌ තරම් මහා ශරීරයක්‌ ඇති සත්වයකුගේ මෘත ශරීරයක්‌ ඔවුන්ට සම්භ වූ බවත්, උගේ සම් මස්‌ නහර කිසිවක්‌ කුණු නොවී වියළී වැලි භූමියක මැරී අධික සූර්යතාපයෙන් කුණුනොව ඇට සම් මස්‌ නහර කිසිම දෙයක්‌ කුණු නොවී සුරක්‍ෂිතව තිබූ බවත්. මේ වර්ගයේ සත්ත්වයන් වාසය කොට තිබෙන්නේ නිව් ජර්සි, මිසිසිපි, ඇලඩාම්, යෝමං, මොංටැනා, ඩැකෝටස්‌ යන රටවල බවත්ය. කතෝලික මිතුරනි, මේ දැන් අපි ඔබ තුමන්ලාට පෙන්වා දුන් ප්‍රවෘත්තිය අනුව සර්වබල යුත් මහා දෙවියකු විසින් මිත්‍යාදෘෂ්ටීන්ගේ පවා ආත්ම නැලවිල්ල සඳහා ඉර හඳ පවත්නාතුරු මහා අපූරුවක්‌ ලෙස ලොව කොතැනකවත් නැති අරුම වස්‌තුවක්‌ ලෙස නොදිරා පවත්නට බොහෝ ඕනෑකමින් ආශිර්වාද කොට සුරක්‍ෂිත කරන ලද සාවියර් මුනිවරයාගේ ආත්ම කූඩාරම, විශේෂ උගත් පූජක කිහිප දෙනෙක්‌ විසින් රෑ දවල් දුක්‌ මහන්සි ගෙන හුලං නොවදින වීදුරු පෙට්‌ටියක ලා පාට ඇතිරිලි මතුයෙහි පරෙස්‌සමින් පොරවා රැකබලා ගෙන සිටලත් වර්ෂ හාරසීයක්‌ ඉක්‌මවන්නටත් පෙර එහි මස්‌ කොටස පිටිමෙන් දිරා ගිය මුත් පොළොවේ ඉතා ගැඹුරු පස්‌ යට මේ තිරිසන් සිරුර කිසි නිලධාරියකුගේ පිළිසරණ මාත්‍රයක්‌ නැතිව වර්ෂ තිස්‌ ලක්‍ෂයක්‌ ධාතු ගුණ සංසර්ගයෙන් පමණත් තවමත් මස්‌ පමණකුදු කුණු නොව තිබීම කතෝලිකයන්ගේ පමණක්‌ නොව ක්‍රිස්‌තියානි යෑයි කියන සෑම අයගේම මැවුම්කාරයාට පා පහරක්‌ දීමක්‌ මෙන් නින්දා ගෙනදෙන කාරණයක්‌ නොවේද? තවත් එම සත්වයාගේ මස්‌ කුණු නොවී පැවැත්මට විශේෂයෙන් හේතු වූ බව කියා ඇත්තේ ඔය දේව සුරක්‍ෂිත සිරුරට විෂ වූවා යෑයි කියන සූර්ය රශ්මි ස්‌වල්පයක්‌ නොව අධික සූර්ය තාපයලු. යුදෙව් හෙවත් ක්‍රිස්‌තියානි දෙවියන්ගේ දේව දුර්වලකමක තරම. ඔවුන්ගේම මහා විද්‍යාඥයෙකුගේම මේ ප්‍රකාශයෙන් ප්‍රත්‍යක්‍ෂ වන අයුරු පෙනේද?

එසේම බර්ලින් සමස්‌ත ශාස්‌ත්‍ර ශාලාව සම්බන්ධ ප්‍රථිවිගර්භ විද්‍යාලයේ ආචාර්ය හැන්ස්‌රෙක්‌ නම් ජර්මන් පඬිතුමාට ජර්මනියට අයත් නැගෙහිර අප්‍රිකාවේ උතුරු පෙදෙසෙහි පොළොව යට තිබී මනුෂ්‍ය ඇටසැකිල්ලක්‌ සම්බ වී තිබේ. එය අවුරුදු 150, 900 ක්‌ පරණ එකකැයි එතුමා පරීක්‍ෂා කර කියා තිබේ. මේ අය විලක ගිලී මළ බව අනුමාන කටයුතු බවත් මළකඳ වළ පතුලට වූවිට ක්‍රම ක්‍රමයෙන් වතුර සමඟ ආවැලි පස්‌ හා රට හුණුද ඒ මත වැටී ඉන් වැසී ගොස්‌ කල්යැමෙන් ඒ වැලි හුණු හයිවී ඒ මැද ඇටසැකිල්ල සුරක්‍ෂිතව තිබුණු බවත් සිතා තිබේ. මේ සිරුර ගැන තවත් සැලකිය යුත්තක්‌ නම් මොවුන් ජීවත්ව සිටි බව කියා ඇත්තේ වෙන මැවුම්කාරයකු මවා ඇති ලෝකයක බවයි. බයිබල් දෙවියා මේ ලෝකය මවා තිබෙන්නේ වර්ෂ හයදාහකට බොහෝ මෑතය. මොවුන් සිට ඇත්තේ වර්ෂ එක්‌ ලක්‍ෂ පනස්‌ දහසකට පෙරය. එතෙක්‌ කල් පෘථිවි ගර්භයේ කිසිම බාහිර ආධාරයක්‌ නැතිව වැළලී පැවති මේ මිනිස්‌ ඇටසැකිල්ලෙහි ඇට කටු, දත් ඔය ශාස්‌ත්‍රඥ පූර්ණ ප්‍රසාදීවරු බොහෝ දෙනෙක්‌ දිවා රෑ ආරක්‍ෂා කළ සිරුරෙහි ඇට කටු තරම් තවම දිරා ගොස්‌ නැති බව පුදුමයකැයි නොසිතිය යුතුයි. මහා භූත ශක්‌තියෙන් හෙවත් ස්‌වභාව ධර්මය සංයෝගයේ බල මහිමයෙන්ම එලෙස ඒ සැම සිදුව ඇති බව දැනගැනීම යහපති.”

ඉහත සඳහන් වූයේ පේරාදෙණියේ සඳසිරියේ වැසි පුරාවෘත විශේෂඥ සී. පී. කුලතිලක මහතා විසින් 1952 දෙසැම්බර් මස 27 වැනි දින ගෝවේ මෘත දේහය කාගේද යන මැයෙන් ආරම්භ කරන ලද ලිපි පෙළක අවසාන කොටසයි. මෙම ලිපිවල සඳහන් කොටස්‌ ඔහුගේම වචනවලින් උපුටා දක්‌වන්නට සිතුවේ මීට දශක කිහිපයකට පෙර මේ සම්බන්ධයෙන් දැක්‌වූ උනන්දුව සහ භාවිත කරන ලද වචනවල ස්‌වරූපය, එම ශෛලියද පෙන්වනු පිණිසය. ඔහු විසින් උත්සාහ කර ඇත්තේ කතෝලික බැතිමතුන්ගේ ආගමික සාස්‌තෘවරයාට හෝ මැවුම්කාර දෙවියන් වහන්සේට හෝ අපහාස කිරීමට නොව මෙම දේහය දෙවියන් විසින් සුරක්‍ෂිත කරන ලද එකකැයි යම් කෙනෙක්‌ කියන්නේ නම් ඔවුන් විසින්ම එම දෙවියන්ගේ බල මහිමය හෑල්ලුවට පත් කරන බැවින් එසේ කිරීමෙන් වළකින ලෙස කියාපෑමටය. දේහය දැන් දිරාපත් වෙමින් පවතින බැවින් බුද්ධ දර්ශනයෙහි සඳහන් වන සියලු දේ අනිත්‍යයි යන්න මෙයටත් බලපා ඇති බවත් දෙවියන් විසින් සුරක්‍ෂිත කොට ඇත්නම් එය සදාකාලික එකක්‌ වනු ඇති බවත්ය. එය සදාකාලිකව සුරක්‍ෂිත වී නොමැති නිසා එම දේහය දෙවියන් වහන්සේ විසින් ආරක්‍ෂා කළ එකක්‌ හෝ දේව බැල්මක්‌ නොලද එකක්‌ බවය. එසේ නම් එය සාන්ත සේවියර් පියතුමාගේ දේහය වීමට නොහැක. එය නම් බෙහෙත් බලයෙන් වසර ගණනාවක්‌ නරක්‌ නොවී තබාගත් රාහුල හිමියන්ගේම දේහය බවයි.

මේ සම්බන්ධයෙන් දේහය සේවියර් පියතුමාගේ හෝ රාහුල හිමියන්ද යන්න පිළිබඳව කරුණු බොහෝ ඉදිරිපත් කළෙමි. මෙම ලිපි පෙළෙහි අවසාන කොටස එන සතියේ පළවනු ඇත.

රියර් අද්මිරාල් (ආචාර්ය) සරත් වීරසේකර

 

Source: http://www.divaina.com/2016/06/05/feature03.html

 

1552 දී පෘතුගීසී කපුටන් විසින් කොල්ලකා දසවද දුන් අපේ බුදු පුතුන් ගේ ශ්‍රී දේහය

දේහයේ උස අඩුවීම ගැන කියන හේතු සාධාරණද?

7 වැනි කොටස

තොටගමුවේ ශ්‍රී රාහුල හිමි පහළොස්‌ වැනි සියවසෙහි ලක්‌දිව විසූ අග්‍රගන්‍ය පඬිරුවනක්‌ විය. උන්වහන්සේ යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර ගුරුකම් පිළිබඳවද වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳවද, නක්‍ෂත්‍රය පිළිබඳවද හසල දැනුමක්‌ තිබූ කෙනෙකි. සපුමල් කුමරු, විජයබාහු කුමරු මරා රජ වූ පසු උන්වහන්සේ ගාලු දිස්‌ත්‍රික්‌කයේ “අම්බන” නම් පෙදෙසෙහි හුදකලාව ජීවත් විය.

අපවත් වන මොහොතේ දේහය දින දහස්‌ ගණනක්‌ නරක්‌ නොවී තබා ගැනුමට “සිදු අලු රසය” නම් වූ බෙහෙතක්‌ පානය කළ බව ජනප්‍රවාදයේ ඇත. උන්වහන්සේගේ දකුණු අතෙහි කවි දෙකක්‌ කොටා තිබූ අතර අද ශාන්ත සේවියර් පියතුමාගේ යෑයි ගෝවේ තිබෙන දේහයෙහි දකුණු අත නොමැත. එය රාහුල හිමිගේ දේහය බව සනාථ වන බැවින් අත කපා ඉවත් කර ඇති බවට සැකකෙරේ. ශාන්ත සේවියර් යනු ස්‌පාඤ්ඤයේ ඉපිද නැගෙනහිර ආසියාවේ ආගම ව්‍යාප්ත කිරීම සඳහා පාප්වහන්සේ පත්කළ නියෝජිතයෙකි. එම පියතුමා චීනයට යන අතරතුර “සැන්ක්‌පන්” නම් දූපතෙහිදී මියගිය බව ද මලක්‌කාවට ගෙනයැමට පෙර එහි වළලා මාස කීපයකට පසුව ගොඩගන්නා විට දේහය නරක්‌ නොවී තිබුණු බව ද කිතුනු පොත පතෙහි සඳහන් වේ. තවද දේහයේ තිබෙන විවිධ තුවාල “සාධාරණීය” කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ වාර්තාවට දේහයට කෲර අන්දමින් සලකා ඇති බව ද සඳහන් වේ. මෙම සිරුරේ නියම තත්ත්වය පිළිබඳව නිල පශ්චාත් වෛද්‍ය පරීක්‍ෂණ වාර්තාවන්වල විස්‌තරවලින් සිරුරේ දකුණු අත නොමැති බව සනාථ වී ඇත. අද එතැන් සිට….

කතෝලික බැතිමතුන් විසින් ඉදිරිපත් කර ඇති වාර්තාවට ශාන්ත සේවියර් පියතුමා ජීවත්ව සිටින විට අඩි 5 1/2 ක්‌ එනම් මී. 1. සෙමී. 69 ක උසින් යුක්‌ත බැව් කියෑවේ. නමුත් සිරුරේ මිනුම් ගත් විට හිස කෙලින් තබා දිග මී. 1 සෙ. මී. 46 ක්‌වේ. ඔවුනට අනුව මළ සිරුරෙහි දිග අඩුවීම සාධාරණීය කර ඇත්තේ මෙසේය.

(අ) කලවා ඇටය සෙ. මී. 5 ක්‌ පමණ පහළට ඇදී යැම

(ආ) ශත වර්ෂ 4 ක්‌ තිස්‌සේ සිරුරේ වේලීම නිසා අස්‌ථි බන්ධනීන්ගේ සම්පීඩනය හේතුවෙන් සිරුර හැකිළීම.

(මෙම සාධාරණීයකරණය ඒ සම්බන්ධයෙන් වන වෛද්‍ය මතයට එකඟ නොවන බව සිංහලයෝ පවසති)

ඉහත සඳහන් කරුණු කතෝලිකයන් විසින් මෙම සිරුර ශාන්ත සේවියර්ගේ ය යන්න තහවුරු කිරීමට ඉදිරිපත් කරන ලද ඒවාය. ඔවුන්ට අනුව ෆ්‍රැන්සිස්‌ සේවියර් පියතුමා දුප්පත්, අඩු පහසුකම් ඇති අයට, රෝගීනට, දුක්‌ පීඩා විඳින්නන්ට උපකාර කළ නිතර යාඥ කරමින් දෙවියන් වහන්සේට සමීපව ජීවත්වූ අයෙකි. එබැවින් එවන් උතුමෙකුගේ සිරුර සාමාන්‍ය කෙනකුගේ සිරුරකට ස්‌වාභාවිකව වන දේ නොවී දෙවියන්ගේ කැමැත්ත මත මෙලෙස නරක්‌ නොවී තිබුණු බවට ඔවුන් විශ්වාස කරන අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් පොත්පත් ගණනාවක්‌ද ලියා ඇත.

නමුත් ගෝවේ දැන් තබා තිබෙන, ශාන්ත සේවියර්ගේ යෑයි කියනු ලබන එම දේහය වෙන කාගේවත් නොව රහල් හිමියන්ගේ යෑයි සිංහලයෝ එදා සිට තරයේ විශ්වාස කරයි. එසේම එය සනාථ කිරීම සඳහා තර්කානුකූලව කරුණු ඉදිරිපත් කරති. 20 වන ශත වර්ෂයේදී දේශීය බෞද්ධ ආයතන ගෝවේ බලධාරීන්ගෙන් මෙම දේහය තම රටට ලබා දෙන මෙන් ඉල්ලා ලිපි පවා යවා ඇත. එවකට පැවැති “සිංහල බෞද්ධයා” නම් පුවත්පතෙහිද (1953 දෙසැ( 27) මෙම දේහය රාහුල හිමියන්ගේ බැව් සනාථ කරන කරුණු දක්‌වා ඇත.

සිංහලයන් විසින් තම තර්කය, එනම් මෙම දේහය ශාන්ත සේවියර්ගේ නොව රාහුල හිමිගේම යෑයි යන තර්කය සනාථ කිරීම සඳහා ඉදිරිපත් කර ඇති කරුණුවලින් සමහරක්‌ මෙසේ ය.

(අ) යුරෝපීය ජාතිකයන් තම හිසබූගෑමේ පිළිවෙතක්‌ කිසි කලෙක අනුගමනය කොට නැත. විශේෂයෙන් එලෙස එය වහල් බවේ සංකේතයක්‌ සේ සැලකූ බැවිනි. ශාන්ත සේවියර් ජීවත්වූ කාලයේ ස්‌පාඤ්ඤ හා අනෙක්‌ යුරෝපීය කතෝලික පූජකවරුන් තම හිසකෙස්‌ සහ රැවුල දීර්ඝ ලෙස වැවීම පුරුද්දක්‌ කොට තිබුණි. වර්තමානයේදී වුවද රෝමානු කතෝලික ස්‌පාඤ්ඤ පූජකවරුන් කොණ්‌ඩය බූ ගාන්නේ නැත. නමුත් මෙම දේහයේ හිසෙහි කෙස්‌ ඇත්තේ සම්පූර්ණයෙන් බූ ගෑ පසු දින 2 කට හෝ පසුව මතුවන ප්‍රමාණයක පමණි. රැවුලද එසේමය. නමුත් ඇහි බැමෙහි සම්පූර්ණයෙන්ම කෙස්‌ වැවී ඇත. එසේ නම් ඇහි බැමිවල සම්පූර්ණයෙන් කෙස්‌ තිබීමටද, හිසෙහි කෙස්‌ නොතිබීමටද හේතුව කුමක්‌ විය හැකිද? එකම හේතු වනම් මියගිය තැනැත්තා නිතිපතා කොණ්‌ඩය සහ රැවුල බෑමට පුරුදුවී සිටි අයෙකු වීමයි. සේවියර් පියතුමා එසේ නොකළ බව කව්රුත් දනී.

(ආ) පැරැණි යුරෝපීය සංස්‌කෘතියෙහි මිනිසුන්ගේ නොව ගැහැනුන්ගේ ද කන් සිදුරු කිරීමේ චාරිත්‍රයක්‌ නොවිනි, රහල් හිමි කල ආභරණ පැළඳීම සඳහා “ක්‍ෂත්‍රීය” පුද්ගලයන්ගේ කන් සිදුරු කිරීමේ චාරිත්‍රයක්‌ පැවතුණි. එසේම උපසම්පදා උත්සවයේදී භික්‍ෂුන්ගේ කන් සිදුරු කිරීමේ චාරිත්‍රයක්‌ වූ බැව්ද ඉතිහාසය සාක්‍ෂි දරයි. එසේ නම් මෙම දේහය සේවියර් පූජකතුමාගේ නම් එහි කන් සිදුරු වූයේ කෙසේ ද?

(ඇ) සේවියර්තුමා ස්‌පාඤ්ඤ ජාතිකයෙක්‌ වූ අතර යුරෝපීයයන් අතරේÊවුවද ස්‌පාඤ්ඤ ජාතිකයෝ බෙහෙවින් සුදු හමකට (වර්ණයකට) හිමිකම් කියති. නමුත් මෙම දේහයේ වර්ණය තළඑලළු හෙයින් එය ආසියානු ජාතිකයෙකුගේ මිස කිසිසේත්ම යුරෝපීය ජාතිකයෙකුගේ විය නොහැක.

(ඈ) මෙම දේහයේ ඇස්‌ නිල්පාට නමුදු ස්‌පාඤ්ඤ ජාතිකයනට සාමාන්‍යයෙන් තිබෙන්නේ දුඹුරුපාට බළල් ඇස්‌ය.

(ඉ) දේහයේ දකුණු අත නොමැත. වාර්තාගත වන අන්දමට වර්ෂ 1614 නොවැ. 3 වන දින පෝල් පාප් වහන්සේගේ ඉල්ලීම පරිදි එම දකුණු අත කොටස්‌ 3 කට කපා එක්‌ කොටසක්‌ මැකාවෝ විදුහලටද අනෙක්‌ කොටස මලක්‌කාවටද, ඉතිරි කොටස රෝමයටද යවා ඇත. කතෝලිකයන් අතිශය ලෙස ගෞරව කරන, එවන් වූ වටිනා වස්‌තුවක්‌ මෙවන් වූ කෲර ඉරණමකට භාජන කරත් දැයි සිතිය හැකිද? පෝල් පාප් වහන්සේ එවන් ඉල්ලීමක්‌ සත්‍ය වශයෙන්ම ඉදිරිපත් කොට තිබුණේ නම්, සම්පූර්ණ අතක්‌ වෙනුවට කුඩා ඇඟිල්ලක්‌ කපා යෑවීමට නොහැකි වූයේ මන්ද? නො එසේ නම් එම “අත” කපා ඉවත් කළේ එවන් වූ ඉල්ලීමකට වඩා එම අතෙහිවූ තමන් නොකැමති යම් කිසි “ලකුණක්‌” තිබූ නිසාද? පාප් වහන්සේගේ ඉල්ලීම පරිදි කොටසක්‌ රෝමයට යෑව්වා නම් ඉතිරි කොටස්‌ අනෙක්‌ පෙදෙස්‌වලට යෑව්වේ කාගේ ඉල්ලීම පරිදි ද?

(සිංහලයන් විශ්වාස කරනුයේ රහල් හිමිගේ දකුණු අතෙහි තමන් හඳුනා ගැනීම සඳහා “සතුරු බුවනෙකබා බලය තෙව්ටක්‌ පසුබා රුපු යුදයට නොබා, මමය පැරකුම් රජුගේ ගජබා යන කවියද “සවර” ලද මුල් කඳ” යන කවියද කොටා තිබූ බව සහ මෙම අත සිරුරෙන් ඉවත් කර ඇත්තේ එම දේහය සේවියර් පියතුමාගේ නොවේය යන්න ඉන් තහවුරු වන නිසාය).

(ඊ) රෝමානු කතෝලික පූජකවරු සාමාන්‍යයෙන් “ඔඩිසන්” නමැති ක්‍රියාවලිය අතරතුර තම හිස වටේට කවාකාරව “බොන්සෝර්” නමින් හඳුන්වන කෙස්‌ සිඳීම කරන අතර තමා මිය යනතුරුම එසේ තබා ගනිති. මෙම සිරුරේ එබඳු දෙයක්‌ නොමැත.

(එ) වාර්තාවලට අනුව ශාන්ත සේවියර්තුමා වර්ෂ 1507 අප්‍රේල් මස 7 වැනි දින උපත ලබා 1552 දී මිය යන විට වයස අවුරුදු 46 කි. නමුත් මෙම දේහය එවන් තරුණ දේහයක්‌ නොව ඉතා වයස සුදුකෙස්‌ නෙරා ඇති ආසියානු ජාතිකයකුගේ බව පෙන්නුම් කරයි.

(ඒ) ශාන්ත සේවියර්තුමාගේ උස අඟල් 66 කි. සාමාන්‍යයෙන් කෙනෙක්‌ මියගිය විට සිරුර අඟල් 1-2 කින් පමණ දික්‌වේ. එවිට සේවියර්ගේ දේහයේ දිග අඟල් 67 1/2 ක්‌ වත් විය යුතුය. නමුත් මෙම දේහයේ දිග අඟල් 60 ක්‌ පමණ වේ. එබැවින් අනිවාර්යයෙන්ම මෙය සේවියර්ගේ විය නොහැක.

(ඒ) මරණ පරීක්‍ෂක වාර්තාවනට අනුව දේහයේ මරණීය තුවාල ඇති බැව් වෛද්‍යවරු සහතික කරති. සේවියර්තුමා ඉතා ශාන්ත ගුණයන්ගෙන් හෙබි අතර අවසාන කාලයේ ඔහුව බලා ගැනීම සඳහා ඔහුගේ මිතුරන් ද විය. එසේනම් ඔහුගේ දේහයේ මරණීය තුවාල ඇති වීමට හේතුව කුමක්‌ද? (ජනප්‍රවාදයට අනුව 1552 දී පෘතුගීසීන් අම්බන ගුහාවේ සිට දේහය පැහැරගෙන යෑමට සැරසෙන විට ගම්වාසීන් එයට විරුද්ධව සටන් කර ඇත. එම ප්‍රදේශය අදටත් “ඇවිලුම” ලෙස හඳුන්වයි. සිරුරට තුවාල වී ඇත්තේ මෙම අවස්‌ථාවේය යන්න සිහලුන්ගේ විශ්වාසයයි.

(තවත් කරුණු ලබන සතියේ)

රියර් අද්මිරාල් (ආචාර්ය)
සරත් වීරසේකර

පරංගි හා ලන්දේසි විසින් මැකූ රයිගම පතිරාජ පිරුවෙණ


රටම එකෙළි කළ
රයිගම පතිරාජ පිරුවෙණ
ඉතිහාසයේ සැ`ගව ගියේ මෙහෙමයි!

සිදත් සඟරාවෙහි අවසන් ගීයෙහි “දකුණ ලක සියල් බුජ මහවුරෙහි රක්‌නා දෙදෙරද ගම් විමනද” යන්න දැනට ද සැලකිල්ලට භාජන වී තිබෙනවා. ඇතැම් තැනක මෙය හමුවන්නේ ” රදලගම් යනුවෙන්. රදල යනු රාජකුළ යන අරුතයි. එකල රටේ වගකිව යුතු තත්ත්වයේa නිලධාරීන් ” රාජ කුලයට අයත් වූවන් සේ සලකණු ලැබුවා. ඒ නිසා අලකේෂ්වර පවුලට ලැබුණ ප්‍රවේණිගම රාජකුල

ග්‍රාම + රදොලගම + රදලගම් වී යෑයි එක්‌ මතයක්‌. මෙයට විරුද්ධව තවත් මතයක්‌ තිබෙනවා. නිශ්ශංක අලකේෂ්වර ස්‌වාධීන පාලකයකු වශයෙන් ජීවත් වූ නිසා ඔහුද “රජ යන්න” භාවිත කරන්නට ඇති. ඔහුගේ ග්‍රාමය රාජග්‍රාම + රදගම් වී යෑයි තවත් මතයක්‌. මුඛපරම්පරාගත වෘත්තාන්තයක්‌ අනුව මේ ප්‍රදේශයේ පැවති විසල් වනයක්‌ නිසා රද්වන + රද්ගම + රදගම වී යෑයි සැලකෙනවා . කෙසේ හෝ වේවා මෙම රදගම අද “රයිගම” යයි සැලකෙන නාමය බව පැහැදිලියි.

කිත්සිරිමෙවන් කැලණි ශිලා ලිපියෙහි දැනට කියවා ඇති පාඨයක්‌ අනුව

“දේව පතිරාජෙන රාජග්‍රාම සමීපෙ හොරණ නාම ස්‌ථානෙ ප්‍රතිෂ්ඨාපිතේ, පතිරාජ පරිවෙන ස්‌ථවිර පදං ලබ්ධවා…………” යෑයි විස්‌තර වෙනවා. එසේ නම් මේ කියමනත් අද මෙතැන ඇති නටබුනුත් දෙස බලන විට හොරණ පිහිටි පතිරාජ පිරුවන අන් තැනක පැවතියේ යෑයි සිතිය නොහැකියි. එමෙන්ම පැරණි නිධන් වදුලක මෙසේ ද සඳහන් වෙනවා.

“රයිගම් නම් නුවරෙක්‌ ඇත. ඊට නැගෙනහිරින් පතිරාජ නම් අරමෙක්‌ ඇත………”

මේ කරුණු ද සලකතොත් සිදත, මයුරය වැනි ග්‍රන්ථකරණය සඳහා පසුතල වූ පතිරාජ පිරුවන හොරණ පිහිටි බව පැහැදිලියි. එසේ වෙතොත් හොරණ රජ මහා විහාර භික්‍ෂු පරපුර ඓතිහාසික වශයෙන් පොළොන්නරු යුගය දක්‌වාත් ගමන් කරනවා. මෙයින් පැහැදිලි වන්නේ කුමක්‌ද? මුල් අවස්‌ථාවෙහිදී බෝධිරාජයා පමණක්‌ පැවති මෙතන පසුකාලයේදී ප්‍රාදේශීය පාලකයන් විසින් සෙසු විහාරාංගයන් එක්‌කොට වැඩිදියුqණු කරන ලද බවයි. මේ ස්‌ථානයේ දැනට සොයාගෙන ඇති නටබුන්වලින් සමහරක්‌ දඹදෙණි, යාපහු යුගවලට අයත් වීමද මෙහි ලා සැලකිය යුතු කරුණක්‌. මෙහි ඇති ඇතැම් ශිලාස්‌ථම්භයක හෝ ගල්කැටයමක පෞරාණිකත්වය අනුව දඹදෙණියේ සහ යාපහු යුගයන්හි මෙතන විශාල ආරාමයක්‌ තිබුණේ යෑයි සැලකිSම අපහසු වන්නෙ නෑ.

පැරණි යුගයෙහි දේශපාලන තන්ත්‍රයෙහි විශේෂ ලක්‌ෂණයක්‌ දක්‌නට ලැබෙනවා. එනම් දේශපාලනය බුද්ධ ශාසනය අතර පැවති දැඩි සම්බන්ධතාවයි. රජවරුත් වෙනත් රාජකීය ප්‍රබලයෝත් තමන්ගේ නමින් ආරාම කෙරෙව්වා. ඒවාට පුදපඬුරු වශයෙන් ගම් නියම්ගම් පිදුවා. එමෙන්ම එහි වැඩ සිටි භික්‍ෂුන්ගේ නොමද ආශිර්වාදයත්, සහායත් ඔවුන්ට ලැබුණා. මෙම විහාරාරාමයන්හි දියුණුව හෝ පරිහාණිය රඳා පැවතියේ ස්‌වකීය අනුග්‍රාහකයන්ගේ ජය හෝ පරාජය මතයි. මේ අනුව ආර්යචක්‍රවර්තීන් පරදවා හතරවන පරාක්‍රමබාහු පලවා හැර අලකේaෂ්වරගේ බලය වර්ධනය වන විට ඔවුන්ගේ අනුග්‍රහය ලැබූ හොරණ පතිරජ පිරුවනේද ස්‌වර්ණමය යුගය උදාවීම ස්‌වභාවිකයි.

ක්‍රි. ව. 1344 දී ඉබන්බතුතා නම් සංචාරකයා ලංකාවට පැමිණෙන විටත් අලගක්‌කෝනාර රයිගම්පුර විසූ බව පෙනෙනවා. ඉබන්බතුතා ඔහු හඳුන්වන්නේ අල්කෝනාර් යන නමින්. ඔහු සිය පුත්‍රයා විසින් ඇස්‌ දෙක අන්ධ කරනු ලැබ විසූ බවත් කියවෙනවා. එහෙත් මේ වන විටත් අලකේශ්වර පවුලේ දේශපාලන බලය ස්‌ථාවරව තිබිණා. එය විනාශ වූයේ චීන සෙන්පතියකු විසින් වීර අලකේශ්වර පරාජයකොට සිරකරුවෙකු වශයෙන් අල්වාගෙන යැමෙන් පසුවයි. හතරවන පරාක්‍රමබාහු රජු බලයට පත්වුණේ ඉන් පසුවයි. හේ ආර්යචක්‍රවර්ත්‍රී වෙතින් පරාජය ලැබ රෝහණයට පලා ගිය පස්‌වන පරාක්‍රමබාහුගේ බෑණා කෙනෙකු බව පෙනෙනවා. එසේ නම් ස්‌වකීය මාමාගේ විරුද්ධවාදීන් වන අලකේශ්වර වරුන් කෙරෙහි විරුද්ධතාවය මොහු තුළත් පවතින්නට ඇති. හයවැනි පරක්‍රමබාහු ස්‌aවකීය අගනුවර වශයෙන් තෝරාගත්තේ කෝට්‌ටේ තිබුණු බලකොටුවයි. එහෙත් ස්‌වකීය පූර්වගාමීන් හා විරුද්ධවාදීන් වන අලකේශ්වර වරුන්ගේ රාජධානිය මොහු අමතක කර දමන ලද බව පෙනෙනවා. යටත් පිරිසෙයින් තමා බාල කල හැදුනු වැඩුණු වීදාගම විහාරස්‌ථානය පවා නොතකා හරින ලද බවක්‌ තමයි පෙනෙන්නෙ.

සීතාවක රාජසිංහයන්ගේ මරණින් පසුව රයිගම් කෝරළය හා ඒ අවට ප්‍රදේශ නිත්‍ය වශයෙන්ම පරංගීන් යටතට පත් වුණා. මුල් යුගයේ ගෙන ගිය සටන් ව්‍යාපාරයන්හි දී තමනට විපක්‍ෂව සිටි මේ ප්‍රදේශ වලින් ඔවුන් සෑහෙන පළිගැනීමකින් තෘප්තිමත් වෙන්න ඇති. දොන් ජුවන් ධර්මපාලගේ මරණින් පසුව ඔවුන් කන්ද උඩරට හැර සෙසු සියලු මුහුදු බඩ ප්‍රදේශවල නීත්‍යානුකූල උරුමක්‌කාරයන් බවට පත්වුණා. එතැන් සිට ස්‌වකීය පාලන ප්‍රතිපත්තීන් මෙන්ම ආගමික ප්‍රතිපත්තීන් ද සිත්සේ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ වරය ඔවුනට ලැබුණා.

පරංගි ආගමික ප්‍රතිපත්තිය වූයේ ක්‍රිස්‌තු ලබ්ධිකයන් හැර සෙසු සියලුම ආගමිකයන් මිථ්‍යා දෘෂ්ටිකයන් සේ සලකා ඔවුන් පිටු දැකීමයි. කතෝලික පල්ලි හැර සෙසු සියලුම ආගමික පූජනීය ස්‌ථාන මිථ්‍යා දෘෂ්ටික මධ්‍යස්‌ථාන සේ සලකා විනාශ කිරීමයි. ඒ තැන්වල කතෝලික පල්ලි ගොඩනැඟීමයි. පරංගීන් විසින් ලියන ලද ඇතැම් වාර්තාවන් අනුව රයිගම් කෝරළයේ විහාරයක්‌ කඩා වටිනා වස්‌තු පැහැර ගත් බවත්, චෛත්‍ය කඩා බිඳ දමන ලද බවත් සඳහන් වෙනවා. මේ විනාශයට ලක්‌ වූ ආරාමය හොරණ රජමහා විහාරය යෑයි සාධාරණව තර්ක කළ හැකියි. ඔවුන් විනාශ කළ සෑම විහාරයක්‌ පැවති ස්‌ථානයකම පල්ලිsයක්‌ ගොඩනගනු ලැබුවා. එසේ හොරණ ඓතිහාසික රජමහා විහාර භූමියේ ද පරංගීන් විසින් පල්ලියක්‌ ගොඩ නොනගන ලද්දේ යෑයි සිතිය හැකිද?

පරංගීන් මුහුදුබඩ පාලනය භාරගත් අවස්‌ථාවේ පටන්ම කිහිප අංශයකින්ම නැගුණු බාධකයනට මුහුණ දීමට ඔවුනට සිදුවුණා. එක්‌ පසෙකින් තමනට විරුද්ධව කඩුව අමෝරාගෙන සිටි කන්ද උඩරට විමලධර්මසූරියයි. අනෙක්‌ පැත්තෙන් නිරන්තරයෙන්ම පහත රටින් පැන නැගුණු කැරලි පිළිබඳ තර්ජනයයි. මෙම බාධකයනට මුහුණ දී රටේ සාමය පවත්වා ගැනීමට ගමන් මාර්ග පහසුකම අවශ්‍ය වුණා. ඒ සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන් ගමන් මාර්ග දෙකක්‌ සකස්‌ වී තිබුණා.

1. කොළඹ සිට කඩුවෙල, හංවැල්ල, අවිස්‌සාවේල්ල හරහා මහනුවරට

2. මල්වානේ සිට හංවැල්ල හරහා හොරණට , හොරණින් පානදුරයට, රත්නපුරයට හා අඟුරුවාතොටට……….

මේ නිසා හොඳම ගමන් සංධිස්‌ථානයක පිහිsටි හොරණ රජමහා විහාරයට ඔවුන්ගේ පළමු පහර එල්ල වීම ස්‌වාභාවිකයි. මෙම යුගයෙහි පරංගීන්ට විරුද්ධව වැඩියෙන්ම කැරලිs පැන නැගුනේ කලින් සීතාවක රාජධානියට අයත්ව තිබූ ප්‍රදේශ වලයි. විශේෂයෙන්ම දොන් ජෙරනිමෝද අසවේදෝ පරංගි කපිතාන් ජෙනරාල් වරයා වශයෙන් සිටියදී මෙම කැරලි ශීඝ්‍රයෙන් පැතිරී ගියේය. වරක්‌ රයිගම් කෝරළ ප්‍රදේශයෙහි පැන නැගුණු කැරැල්ලක්‌ මැඬලීමට සමරකෝන් මුදලි යටතේ හාරසීයක ලස්‌කිරිඤ්ඤ බට හමුදාවක්‌ යවන ලද බව පෙනෙනවා. තවත් වරක පැන නැගුණු අරගල මැඬ පවත්වා, රයිගම් කෝරළය සෙමෙහි තැබීම සඳහා පර්නැන්ඩු මුදලි රයිගම් කෝරළයෙහි බලකොටුවක වාඩිලා සිටි බවත් සඳහන් වෙනවා. තවත් අවස්‌ථාවකදී ව්‍යාප්තව ගිය කැරැල්ලක්‌ මැඬලීමට ගිය අසවේදෝ කපිතාන් ජනරාල් හොරණ හරහා ආපසු ගිය බවද සඳහන් . ඒ අවස්‌ථාවේදී හොරණදී අසවේදෝ කැරලිකරුවන් සමඟ සටන් කළ බවත් කියවෙනවා.

මෙබඳු සටන් ව්‍යාපාරයන් පවතිද්දී ඒ ප්‍රදේශ සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ කිරීම පෘතුගීසි ප්‍රතිපත්තිය වුණා. එබඳු තත්ත්වයක්‌ යටතේ හොරණ රජමහා විහාරය ඔවුන්ගේ ප්‍රහාරයට ලක්‌ වීම පුදුමයක්‌ නොවේ. මේ වන විට රයිගම් කෝරළයේ පූජනීය ස්‌ථාන අතරින් පෙරමුණෙහි වූවේ වීදාගම විහාරය සහ හොරණ රජමහා විහාරයයි. පරංගි සිංහල සටන්වලදී සිංහල රණකාමින්ගේ රක්‍ෂාස්‌ථානයන් වශයෙන් ද මේ ස්‌ථාන වැදගත් තැනක්‌ ගත් බවට සැකයක්‌ නැහැ. පරංගි ආධිපත්‍යයෙන් රට නිදහස්‌ කරගැනීම සඳහා සිංහල හදවත් මුවහත් කිරීමෙහිලා මේ ස්‌ථානයේ දුකසේ වැඩ විසූ භික්‍ෂුන් වහන්සේ සෑහෙන ප්‍රමාණයක්‌ උත්සාහයක්‌ දරන්නට ඇති. මෙසේ ඇති වූ කැරලි මැඬලීමේදී මූලික වශයෙන් පරංගි ප්‍රහාර මෙම ආගමික මධ්‍යස්‌ථානයන්ට එල්ල වීම ස්‌වාභාවිකයි. මෙබඳු ප්‍රහාරයකදී කෝපයට පත් වූ පරංගි හොරණ රජමහා විහාරයේ පැවති ඓතිහාසික බෝධි වෘක්‍ෂයද කපා දැම්මා. බෝධි රාජයා කපා දැමීමෙන් පසු සත් දිනක්‌ වනතුරු එතනින් ලේ වැගුරුණු බව අදත් මුඛ පරම්පරාගත වෘත්තාන්තයන්හි සඳහන් වෙනවා.

හොරණ රජමහා විහාරයේ පරිහානිsයට ඊළඟ හේතුව වුණේ පරංගීන් තුළ පැවති ආගම් පිස්‌සුවයි. තමන් විසින් විනාශ කරන ලද අන්‍යාගමික පූජනීය ස්‌ථාන පිහිටි ස්‌ථානයෙහි ඒ මත කතෝලික පල්ලි ගොඩනැඟිම ඔවුන්ගේ ආගමික ප්‍රතිපත්තියෙහි විශේෂාංගයක්‌ බව අප මුලින්ද පෙන්වා දුන්නා. පෘතුග්‍රීසි මූලාශ්‍රයනට අනුව වීදාගම විහාරය බිඳ හෙළා ඒ මත පල්ලියක්‌ ගොඩනැගූ බව පෙනෙනවා. එසේ නම් වීදාගම විහාරය සමඟ දීර්ඝකාලීන සම්බන්ධකම් පැවැත්වූ සම ආයතනයක්‌ වශයෙන් ඓතිහාසික යුගයන්හි නැගී සිටි හොරණ රජමහා විහාරයට ද එම ඉරණම ම අත් වීම අප අපේක්‌ෂා කළ යුතුයි.

ක්‍රිස්‌තුලබ්ධිය ප්‍රචාරය කිරීමෙහිලා එක්‌ පරංගි උපක්‍රමයක්‌ වූයේ පල්ලි ආශ්‍රිතව ගෙනගිය අධ්‍යාපනික හා සමාජ සේවා ව්‍යාපාරයයි. හොරණ ග්‍රාමයෙන් හා ඒ අවට ගම් කිහිපයකින් ලැබුණු ආදායම ක්‍රිස්‌තියානි අනාථ දරුවන්ගේ මඩමක වියදම සඳහා යොදවන ලද බව එක්‌තරා පෘතුගී්‍රසි මූලාශ්‍රයක දැක්‌වෙනවා.

පෘතුග්‍රීසින්ගෙන් පසුව ලක්‌දිව මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ පත් වූයේ ලන්දේසි ආදිපත්‍යයටයි. මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ වල ආදිපත්‍ය සඳහා පරංගීන් හා ඕලන්දයන් අතර ඇති වූ ගැටුම් රයිගම් හා පස්‌දුන් කෝරළ වලද බෙහෙවින් දක්‌නට ලැබුණා. පෘතුගීසින් හා ලන්දේසින් අතර ප්‍රදේශ බෙදා ගැනීමේදි ඔවුන්ගේ පාලන සීමාව වැටී තිබුණේ රයිගම් කෝරළයෙන්. මේ නිසා දෙපක්‍ෂය අතර ඇති වූ සටන් රාශියක්‌ම රයිගම් කෝරළය තුළදී ඇතිවීම ස්‌වභාවිකයි. මෙම සටන් වලදී මෙම ප්‍රදේශයේ තිබුණු පූජනීය ස්‌ථාන සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වී ගියා.

ලංකාවේ මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ සම්පූර්ණයෙන්ම ලන්දේසිs අතට පත් වූ පසු ඔවුන් රෙපරමාදු ධර්මය මෙහි ප්‍රචලිත කිරීමට උනන්දු වුණා. ආගම ප්‍රචාරණය කිරීමෙහිලා ඔවුන්ගේ ප්‍රධානතම ක්‍රියාමාර්ගයක්‌ වූයේ පෘතුග්‍රීසින් පිහිටුවන ලද කතෝලික පල්ලි රෙපරමාදු පල්ලි බවට පත් කිරීමයි. අනතුරුව ඒවා අධ්‍යාපන මධ්‍යස්‌ථාන බවට පත් කිරීමයි. දැනට රාජ්‍ය ලේඛනාගාරයේ ඇති ලියකියවිලි හා තෝම්බු වලින් හොරණ රජමහා විහාර භූමියේ ලන්දෙසි පාසලක්‌ පැවති බව පෙනී යනවා. මිල්ලෑව, මීවන පලාන, වැලිකල, මීමන වැනි ගම් දහයක පවුල්වල ළමුන් මේ ස්‌ථානයට පැමිණි බව එම තෝම්බු වල සඳහන් වෙනවා. එපමණක්‌ නොව මෙම පාසල රෙපරමාදු පූජකවරයකුගේ පාලනය යටතෙහි පැවති බවත්, ළමයින් සෑහෙන සංඛ්‍යාවක්‌ මෙහි ඉගෙනීම ලැබූ බවත් පැහැදිලි වෙනවා.

පරංගි, ලන්දේසි පාලන සමයන්හි හොරණ රජමහා වෙහෙරට අත් වූ තත්ත්වය මින් පැහැදිලියි. කෝට්‌ටේ අර්බුදකාරිත්වය නිසා කෙමෙන් පිරිහෙමින් පැවති මෙම ස්‌ථානයට මාරක පහර වැදුණේ මෙම විදේශීන් අතිsන්. නිරන්තරව පැවති අවුල් වියවුල් නිසා මේ ප්‍රදේශයෙහි වැසියෝ බොහෝ විට කන්ද උඩරටට පලාගියා. විශේෂයෙන්ම සීSතාවක රාජසිංහගේ අවසාන සමයේදි මෙය බහුල වශයෙන් දක්‌නට ලැබුණා. ජන ශූන්‍ය ප්‍රදේශයක්‌ බවට මෙය පත්වන විට එම වැසියන්ගේ පුදප`ඩුරින් ඔදවත් වුණු වෙහෙර ද අඩපණ වී යැම නොවැළැක්‌විය හැකි කරුණක්‌. පරංගීන්ගේ, “ආගම් පිස්‌සුව” නිසා මෙම ස්‌ථානය පමණක්‌ නොව මෙහි තිබුණු අගනා පූජනීය වස්‌තූන් aද විනාශ වී ගියා. සිල්වත්, නැණවත් මහතෙරවරුන් විසින් සෙව්නා ලද මේ බිම ක්‍රමයෙන් භික්‍ෂුන් වහන්සේගෙන් හිස්‌ව ගියා. පිළිම ගෙවල්, දාගැබ්, වෙහෙර විහාර, ලැගුම් ගෙවල් විනාශ වී ගියා. අනුරාධපුර ජය ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේගේ යෞවන සමයෙහි නැගුණු බීජයකින් පැන නැගී, අත්‍යන්ත ශ්‍රද්ධා භක්‌තියකින් පිරී ඉතිරී ගිය බෞද්ධයන්ගේ සාදු නාදයෙන් නව ජීවයක්‌ ලබමින් වැඩුණු බෝධීන් වහන්සේ, සැතපුම් දහස්‌ ගණනක්‌ එපිට යුරෝපීය දේශයක ජනිතව සුරතින් කඩුවත් වමතින් කුරුසයත් රැගෙන මෝසම් සුළ`ගින් පාවුණු නැවකින් ලක්‌දිවට පා තැබූ මිසදිටු අතකින් කැපි මේ පොළවට පස්‌ වුණා. තත් බෝධිරාජයාණන්ගේ සුරක්‌ෂිත භාවය සඳහා සැදැහැත් රජදරුවන් විසින් සද්ධා භක්‌තියට අබමල් පියල්ලකිනුදු දැඩි බවින් අඩු නැති සෛලමය බලකොටුවක්‌ සේ කරවන ලද බෝ කොටුව කාලයාගේ ඇවෑමෙන් විනාශ වුණා.

ආචාර්ය
ඉත්තෑපානේ ධම්මාලංකාර
අනු නාහිමි

http://www.divaina.com/2013/01/20/feature02.html

රටේ පුරාවස්‌තු ගිල්ල ලොකුම ඉතිහාසගත බහිරවයෝ, කුරුස යුද්ධ කාරයෝ


පුරාවස්‌තු කොල්ලයේ අතීතකතාව

වර්තමාන ශ්‍රී ලංකාව තුළ පුරාවස්‌තු විනාශ කොට නිධන් හෑරීමත්, පුරාවස්‌තු සොරකම් කිරීමත් සීග්‍ර ලෙස පැතිරයමින් පවතී. ජාතියක හදමස ඇස්‌ පනාපිට උදුරාලන්නා සේ සිදුකෙරෙනා මේ ව්‍යසනය රටෙහි සංස්‌කෘතික වටිනාකම් හා නෛතික ආධිපත්‍යයේ බිඳ වැටීමක්‌ සිදු වූ සෑම කලෙකම තීරණාත්මකව මතුව පැමිණියේය. ඒ පිළිබඳව වන ඓතිහාසික සාක්‌කි තිබේ.

පුරාවස්‌තු සංහාරයේ ඉතිහාසය

මුලින්ම අප රට ආක්‍රමණය කළේ චෝල රජවරුන්ය. ශ්‍රී ලංකා ඉතිහාසයට අනුව චෝල ආක්‍රමණ කිහිපයක්‌ම සිදු වී ඇති නමුදු, අපගේ එවකට පැවැති රාජධානිත්, ශිෂ්ටාචාරයත් දැඩි ලෙස විනාශයට පත්කොට කොල්ල කෑ ප්‍රධාන චෝල ආක්‍රමණ දෙකකි. ඉන් පළමුවැන්න රාජ රාජ චෝලගේ ආක්‍රමණයයි. ක්‍රි.ව. 985 සිට ක්‍රි.ව. 1014 දක්‌වා තිබුණු රාජරාජ චෝලගේ පාලන සමය තුළදී ඔහු එවකට අනුරාධපුරය රාජධානිය කොටගත් පස්‌ වෙනි මිහිඳු රජ රුහුණට පලවා හැර, අනුරාධපුරය සහමුලින්ම විනාශ කොට වස්‌තුව කොල්ල කා එය තම පාලනයට නතු කර ගත්තේය. ඔහුගෙන් පසු රාෙ-න්ද්‍ර චෝල මිහිඳු රජ සිරභාරයට ගෙන රජරට පාලන බලය තහවුරු කර ගත්තේය. රාෙ-න්ද්‍ර චෝලගේ පාලන සමය ක්‍රි.ව. 1014 සිට ක්‍රි.ව. 1044 දක්‌වා පැවැති අතර, එය දෙවැනි චෝල ආක්‍රමණය වුණි. මෙලෙස චෝල පාලනය ක්‍රි.ව. 1070 වන තෙක්‌ පැවතුණු අතර, 1 වැනි විජයබාහු චෝලයන් පරාජය කොට පලවා හැර රට එක්‌සේසත් කළේය.

ඉන් පසුව කාලිංගයෙහි මාඝ යන ආක්‍රමණිකයා අති මහත් විනාශයක්‌ කොට වස්‌තුව ද කොල්ල කා රජරට අල්ලා ගත් අතර, ඔහුගේ පාලනය ක්‍රි.ව. 1215 සිට ක්‍රි.ව. 1236 දක්‌වා පැවතිණි.

ඉන් පසුව අප රටේ බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය දැඩි ලෙස විනාශ කරමින් වස්‌තු කොල්ලය සිදු කළේ, ක්‍රි.ව. 1505 දී අහම්බෙන් මෙන් මෙරටට සේන්දු වූ පෘතුගීසීන් විසිනි. ක්‍රි.ව. 1575 දී පෘතුගීසි කපිතාන් දියෝ ගෝ ද මේලෝ කැලණි විහාරයට පහර දී එය දරුණු ලෙස විනාශ කළේය. කැලණි ස්‌තූපය විනාශ කොට එය පිහිටි ස්‌ථානයෙහි පසු කාලීනව ශාන්ත ආනා (Saint Anne) පල්ලිය ගොඩ නැංවූයේය. කැලණි ස්‌තූපයෙහි තිබුණු වටිනා පුරා වස්‌තු පෘතුගීසිහු කොල්ල කෑහ. කැලණි විහාරයෙහි තිබුණු පෞරාණික බුදු පිළිම, පුරා වස්‌තු සහමුලින්ම විනාශ කොට ගිනිබත් කළහ. පෘතුගීසින්ට විරුද්ධ වූ ගම්වැසියන්ව කැලණි විහාර පුද බිමේදීම වද හිංසනයට ලක්‌ කොට ඝාතනය කළහ.

ඒ වනවිට ශ්‍රී ලංකාවෙහි අගනුවර කෝට්‌ටේ වූ අතර දන්ත ධාතුන් වහන්සේ වඩා හිඳුවා තිබුණේ කෝට්‌ටේ නගරයෙහි තෙමහල් පන්සලකයි. පෘතුගීසිහු මුළු කෝට්‌ටේ නගරයත්, එම තෙමහල් පන්සලත් ගිනි තබා විනාශ කරමින් වස්‌තුව කොල්ල කෑහ. පෘතුගීසින්ගේ විනාශකාරී පිළිවෙත ගැන අවබෝධයෙන් සිටි භික්‍ෂුන් වහන්සේ ඊට පෙරාතුව දන්ත ධාතුන් වහන්සේ සියනෑ කෝරලයේ ආරක්‍ෂිත ස්‌ථානයකට වැඩම කරවූහ. පැපිලියානෙහි පිරිවෙන, තොටගමුවෙහි පිරිවෙන, රයිගම් කෝරලයෙහි වීදාගම පිරිවෙන, කෝට්‌ටේ සුනේත්‍රාදේවි පිරිවෙන ආදී පිරිවෙන් ගිනිතබා විනාශ කළහ. කළුතර, වැලිගම, මාතර, දෙවුන්දර සහ රත්නපුර ආදී නගර වල පිහිටි පන්සල්, දාගැබ්, බුදු පිළිම, පිරිවෙන් ආදී සියල්ල විනාශ කොට ගිනි තැබූ අතර ඒවා කොල්ල කෑහ. රත්නපුර සමන් දේවාලයට දැඩි ලෙස හානි කොට කොල්ල කෑහ. දෙවුන්දර විෂ්ණු දේවාලය විනාශ කොට එහි තිබුණු වටිනා වස්‌තූන් සියල්ල කොල්ල කෑහ. ගවයින් මරා දමමින් දේවාල පුදබිම හිතාමතාම අපවිත්‍ර කළහ. පෘතුගීසින් එසේ කළේ දෙවුන්දර විෂ්ණු දේවාලයෙහි හාස්‌කම් පිළිබඳව සිංහලයන් තුළ පැවැති දැඩි විශ්වාසය සමච්චලයට ලක්‌කිරීම සඳහාය. එහෙත් ඉහත කී ප්‍රදේශ වලින් කොල්ල කා ගත් අප රටට අයත් වස්‌තු සම්භාරය රැගත් පෘතුගීසි නැව් තුනක්‌, දෙවුන්දර වරායෙන් පිට වූ නමුදු ඒවායින් එකකටවත් පෘතුගාලය වෙත හෝ ස්‌පාඤ්ඤය වෙත ළඟා වීමට නොහැකිව විනාශ වූ බව පෘතුගීසි ලේඛන වල සඳහන් වෙයි.

අපට අයත් තොටගමුවේ ශ්‍රී රාහුල හිමියන්ගේ දේහය ගෝවට ගෙන ගොස්‌, එය පෘතුගීසීන්ගේ කතෝලික පූජක වරයෙකුගේ දේහයක්‌ බවට හුවා දක්‌වමින් වර්තමානයේ පවා ප්‍රදර්ශනය කරති. එදා පෘතුගීසි පාලන සමයේදී ඔවුනට නතු වූ ප්‍රදේශ වල කිසිම බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථානයක්‌ ඉදි කිරීම හෝ බෞද්ධ ආගමික වතාවත් පවත්වාගෙන යැම සපුරා තහනම් විණි.

ක්‍රි.ව. 275 දී මහසෙන් රජු විසින් අද ත්‍රිකුණාමලය නමින් හැඳින්වෙන ප්‍රදේශයෙහි ගෝකණ්‌ණ විහාරය කරවූ බවත්, අග්බෝ රජු ක්‍රි.ව. 718 දී එකී විහාරයට ධර්ම ශාලාවක්‌ ඉදිකොට පූජා කළ බවත් ඉතිහාසය සාක්‍ෂි දරයි. පෘතුගීසීහු මෙම විහාරය කොල්ල කා බිමට සමතලා කොට එය මත ෆෙඩ්රික්‌ බලකොටුව ඉදි කළහ. මෙය වර්තමානයේදී ද ත්‍රිකුණාමලයේ දිස්‌ වෙයි.

පෘතුගීසින්ගෙන් පසු ඔවුනට අයත්ව තිබුණු ප්‍රදේශ වල පාලන බලය ලන්දේසීන්ට නතු විණි. ලන්දේසීහු පෘතුගීසින් තරම් අපගේ වෙහෙර, විහාර, පුරාවස්‌තු ආදියට හානි නොකළහ. ඩෙල්ෆට්‌ දූපතෙහි ඇති බෞද්ධ ස්‌තූපයන්ට ලන්දේසින්ගේ යම් හානියක්‌ සිදු වී ඇති බව ඉතිහාසයෙහි සඳහන් වෙයි. මෙම ස්‌තූපයන්ට විශාල වශයෙන් හානි කොට කඩා බිඳ දැමුවේ එල්.ටී.ටී.ඊ. ත්‍රස්‌තවාදී සංවිධානය විසිනි. අදටත් ඩෙල්ෆට්‌ දූපතෙහි ඉතිරිව ඇති එම බෞද්ධ ස්‌තූප වල නටබුන් දැකිය හැක. තවද යාපනය ප්‍රදේශයෙහි තිබුණු ඉතාමත් මූර්තිමත් විෂ්ණු දෙවියන්ගේ සැතපෙන පිළිමයක්‌ නෙදර්ලන්තයට ගෙන යැමේ උත්සාහයක්‌ද ඔවුන් තුළ තිබුණු බව සඳහන් වෙයි. එහෙත් එකල සිටි හින්දු පූජකවරු එකී පිළිමය සඟවා තබා ගෙන ඉමහත් කැපවීමෙන්, එය ලන්දේසින්ගෙන් රැක ගත්හ. මාදගල් සිට පොන්නාලේ මංසන්ධිය දක්‌වා දිවෙන මාර්ගයෙහි, පොන්නාලේ මංසන්ධියට ආසන්නව විශාල මනරම් කෝවිලක, මෙම සැතපෙන විෂ්ණු දේව රූපය වර්තමානයෙහි වඩා හිඳුවා ඇත. මුළු ලොවෙහිම මෙවැනි සැතපෙන විෂ්ණු දේව රූප ඇත්තේ දෙකක්‌ පමණක්‌ බව තතු දන්නා හින්දු පූජකවරු පවසති. එයින් පළමුවැන්න ඉහත කී කෝවිලෙහිත්, දෙවැන්න දකුණු ඉන්දියාවෙහි පිහිටි කෝවිලකත් වඩා හිඳුවා ඇති බව ඔවුහු පවසති. කෙසේ වුවද ක්‍රි.ව. 1658 සිට 1796 දක්‌වා පැවැති ලන්දේසි පාලන සමය තුළදී අපගේ වෙහෙර විහාර, දේවාල, පුරා වස්‌තු ආදියට සිදු වූ හානිය සාපේක්‍ෂ වශයෙන් සුළු බව කිව යුතුමය.

ලන්දේසින්ගෙන් පසුව වර්ෂ 1796 දී බ්‍රිතාන්‍යයෝ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියහ. එම වර්ෂයේදීම කොළඹ අත්පත් කරගත් බ්‍රිතාන්‍යයෝ, වර්ෂ 1815 පෙබරවාරි 14 වැනි දින මහනුවර ගිවිසුමට අත්සන් තබා අපගේ අවසාන රාජධානිය වූ මහනුවර රාජධානිය යුද්ධයකින් තොරවම තම පාලනයට නතු කරගෙන මුළු ශ්‍රී ලංකාවම යටත් කර ගත්හ. බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්‌ඩුකාර රොබට්‌ බ්‍රවුන්රිග් සහ උඩරට රදළවරු හත් දෙනකු අතර අත්සන් තැබුණු මෙම මහනුවර ගිවිසුමෙහි වගන්ති ප්‍රකාරව බ්‍රිතාන්‍යයෝ ශ්‍රී ලංකාවෙහි බුද්ධාගම ආරක්‍ෂා කිරීමට පොරොන්දු වී සිටියහ. එහෙත් එම පොරොන්දුව නොබෝ දිනකින්ම අමතක කළ බ්‍රිතාන්‍යයෝ අපගේ බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථාන සංරක්‍ෂණය කරන මුවාවෙන් ඒවා තමන්ට නතු කර ගනිමින් මනා සැලසුම් සහගතව නීතිමය රාමුව තුළ සිටිමින් අපගේ පුරාවස්‌තු, සොරකම් කොට ඒවා බ්‍රිතාන්‍යයට යෑවූහ. අපගේ සමහර වෙහෙර විහාරද ඒවාට අයත් භූමි ප්‍රමාණය පිළිබඳව සිංහල රජුන් විසින් ප්‍රදානය කරන ලද සෙල්මුවා සන්නස්‌ද සූක්‍ෂම ලෙස විනාශ කෙරිණි.

වර්ෂ 1820 දී බ්‍රිතාන්‍ය යුද හමුදාවේ ලුතිනන් ෆෙගන් (Fagan) විසින් වල් බිහි වී තිබුණු පොළොන්නරු රාජධානිය සොයා ගන්නා ලදී. ඉන් පසුව බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්‌ඩුකාරවරු පොළොන්නරු රාජධානියෙහි කැලෑව එළිකරන ලෙස පළාත භාර දිසාවේ වරුන්ට කිහිප විට අණ කළ නමුදු එය ඉටු නොවිණි. බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ උත්සාහය පොළොන්නරුවෙහි ඇති පුරා වස්‌තු ලබා ගැනීම උදෙසා බව අවබෝධ කරගත් දිසාවේවරු අණ නොපිළිපැද්දාහ. අවසානයේදී වර්ෂ 1870 දී බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්‌ඩුකාර ආතර් ගෝඩ්න් උදහසට පත්ව දැඩි ලෙස අණ කිරීමෙන් පසු, තමන්කඩුව දිසාවේට නොකැමැත්තෙන් වුවද පොළොන්නරුව රාජධානිය අවට කැලෑව එළි පෙහෙළි කරවීමට සිදු විය. ඉන් පසුව පොළොන්නරුවෙහි පුරා විද්‍යා කැණීම් කටයුතු එවකට පුරා විද්‍යා කොමසාරිස්‌ වූ එස්‌. එම්. බරෝස්‌ (S. M. Burous) ගේ අධීක්‍ෂණය යටතේ පටන් ගැනිණි. මොහු පුරා විද්‍යාඥයෙක්‌ නොවුණු අතර බ්‍රිතාන්‍ය පරිපාලන නිලධාරියෙකි. මහනුවර ගිවිසුමට අනුව පොරොන්දු වූ පරිදි බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථාන සුරැකීම සඳහා පොළොන්නරු කැනීම් කටයුතු කරන බව පෙන්වීමට බ්‍රිතාන්‍යයෝ උත්සාහ කළ අතර, ඒ හා සමගාමීව හමු වූ වටිනා පුරාවස්‌තු සහ නිධන් වස්‌තු බ්‍රිතාන්‍යය කරා යෑවීමද සිදු විණි.

වල් බිහි වී තිබුණු අනුරාධපුර රාජධානිය සොයා ගන්නා ලද්දේ වර්ෂ 1820 දී රැල්ෆ බැක්‌ස්‌ (Ralph Backhaus) නම් වූ බ්‍රිතාන්‍ය පරිපාලන නිලධාරියෙකු විසිනි. එසේම ශ්‍රී ලංකාවෙහි පුරා වස්‌තු සුරැකීම සඳහා අවංකවම උත්සාහ කළ බ්‍රිතාන්‍ය පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්‌වරයෙකි, එච්. සී. පී. බෙල් මහතා. අනුරාධපුරයෙහි පුරාවිද්‍යා කැණීම් කටයුතු පටන් ගැනීම සඳහා, බෙල් මහතාට නිල වශයෙන් බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්‌ඩුවෙන් අවසරය ලැබුණේ වර්ෂ 1890 දීය. එහෙත් බ්‍රිතාන්‍යයෝ වර්ෂ 1885 වන විට අනුරාධපුර ෙ-තවනාරාමයෙහි අවිධිමත් කැණීම් කටයුතු පටන් ගෙන තිබුණු අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක්‌ වශයෙන් හතරැස්‌ කොටුව සහ මුළු මුදුනම කඩාගෙන වැටිණි. එයින් ද පසුබට නොවුණු බ්‍රිතාන්‍යයෝ වර්ෂ 1887 දී අඩි 162 ක්‌ දිග උමගක්‌ ජේතවනාරමයෙහි ධාතු ගර්භය තුළට කණින ලදහ. ධාතු ගර්භයෙහි වූ අති පූජනීය ධාතු වලට සිදු වූ දෙය කිසිවෙකු නොදන්නා නමුත් උමගෙහි කොටසක්‌ කඩා වැටී බ්‍රිතාන්‍ය සොල්දාදුවෝ පිරිසක්‌ එයට යටවූහ. ඉහත කී කරුණු සැලකීමේදී, පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්‌වරයෙකු වූ බෙල් මහතා අතට අනුරාධපුර රාජධානියෙහි පුරා විද්‍යා කැණීම් කටයුතු සහ සංරක්‍ෂණ කටයුතු භාරදෙන විටත්, සෑහෙන පමණ විනාශයක්‌ අනුරාධපුර රාජධානියෙහි පුරා වස්‌තු වලට බ්‍රිතාන්‍යයෝ කර තිබුණහ.

වර්ෂ 1898 දී ආගමික වතාවත් සඳහා භාවිත නොකරන වෙහෙර විහාර වල පූර්ණ අයිතිය බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය සතුය යන නීතිය ගෙන ආ බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයෝ බොහෝ බෞද්ධ වෙහෙර විහාර තමන්ට නතුකර ගත්හ. මුලින්ම අනුරාධපුරයෙහි ථූපාරාමයත්, පසුව ගෝනමැරියාව විහාරයත්, මහා පද්ම විහාරයත්, මැද පන්සලත්, ඔවුහු තමන් වෙත පවරා ගත්හ. අනුරාධපුරයේ බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථාන ලෙස බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයන් විසින් පිළිගන්නා ලද්දේ, ශ්‍රී මහා බෝධි උඩ මළුවත්, රුවන්වැලිසෑයත් පමණි. වල් බිහිවී අභාවයට ගොස්‌ තිබුණු වාරිමාර්ග පද්ධතිය නිසා නිසි ජල සැපයුමක්‌ නොමැතිකමින් වී ගොවිතැන කිරීමට නොහැකිව, නිසි වෙළෙ¹මක්‌ කිරීමට නොහැකිව, අධික බදුබරින් පීඩිතව, දරිද්‍රතාවයෙන් බැටකමින් සිටි සිංහල බෞද්ධයන්ට එම වෙහෙර විහාර නඩත්තු කිරීමේ හැකියාවක්‌ නොතිබිණි. එම තත්ත්වයෙන් ප්‍රයෝජන ගනිමින් කල්යල් බලා ඉහත කී නීතිය ගෙන ආ බ්‍රිතාන්‍යයෝ බෞද්ධ වෙහෙර විහාර බොහොමයක්‌ තමන්ට නතු කර ගනිමින් ඒවායේ තිබුණු පුරා වස්‌තු සහ නිධන් වස්‌තු බ්‍රිතාන්‍යයට යෑවූහ. මැදපන්සල සහ ගෝනමැරියාව විහාරය, ඔවුහු සහමුලින්ම වනසන ලදහ. බෞද්ධයන්ගේ දැඩි විරෝධය නිසා මහ පද්ම විහාරය සහ ථූපාරාමය වැනසීම මඳක්‌ සෙමින් සිදු විණි. මෙම වෙහෙර විහාර වල ගඩොල්, ගල් කණු ආදිය පාරවල් සෑදීම සඳහා බ්‍රිතාන්‍යයෝ භාවිත කළහ. එච්. සී. පී. බෙල් නම් පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්‌වරයා මෙම අවස්‌ථාවේදී නම් ඔහු බ්‍රිතාන්‍ය පාලකයන්ව නැවැත්වීමට කිසිදු උත්සාහයක්‌ නොකළ බව කිවයුතුමය.

වර්ෂ 1900 දී එවකට අටමස්‌ථානාධිපතිව වැඩ සිටි ස්‌වාමීන් වහන්සේ විසින් ඉපැරණි ආදාහන මළුව අසල විහාරයක්‌ ඉදි කිරීම සඳහා බ්‍රිතාන්‍ය බලධාරින්ගෙන් අවසර ඉල්ලුවද ඒ සඳහා ඔවුහු අනුමැතිය නුදුන්හ. එහෙත් වර්ෂ 1901 දී ඉපැරණි ආදාහන මළුව විනාශ කොට එහි බ්‍රිතාන්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරීන් සඳහා බංගලාවක්‌ ඉදි කරවීමට ඔවුහු තීරණය කළහ. බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථාන වලට සිදු කරන හානිය පිළිබඳ වසර කීපයක්‌ම බ්‍රිතාන්‍යයන් සමඟ වාද විවාද කරමින් සිටි සිංහල බෞද්ධයෝ, ඉවසා නුහුනු තැන වර්ෂ 1903 දී ජුනි මස 09 වන දින බ්‍රිතාන්‍ය බලධාරීන්ට එරෙහිව අනුරාධපුරයේදී කැරැලි ගැසූහ. කැරැල්ල මැඩ පැවැත් වුවද එකී බෞද්ධ සිද්ධස්‌ථාන යම් ප්‍රමාණයකට හෝ බ්‍රිතාන්‍යයන්ගෙන් ආරක්‍ෂා විණි.

බ්‍රිතාන්‍යයෝ අපගේ නැගෙනහිර බෞද්ධ උරුමයටද හානි කළහ. සොලී ආක්‍රමණ සහ වසංගත රෝග නිසා ක්‍රමයෙන් ජනශුන්‍ය වී ඝන වනාන්තරයට නතු වුණු දීඝවාපි චෛත්‍යය නැවත ප්‍රතිසංස්‌කරණය කරන ලද්දේ ක්‍රි.ව. 1746 දී මෙරට රජකම ලැබූ මහනුවර කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු විසිනි. රජු චෛත්‍යය ප්‍රතිසංස්‌කරණය කොට අතිවිශාල භූමි ප්‍රමාණයක්‌ද සමඟ එහි අයිතිය ගල් සන්නසකින් බිබිලේ පොතුබන්ධන රජමහා විහාරාධිපතිව සිටි බන්ඩිගොඩේ නිග්‍රෝධ නායක තෙරුන් වහන්සේට පැවරූ බව සඳහන් වේ. කරුණු මෙසේ වුවද බ්‍රිතාන්‍ය පාලන සමයේදී ගෙන එන ලද මුඩු බිම් පතන යටතේ දීඝවාපි චෛත්‍යද, දීඝවාපී විහාරස්‌ථානය සතු භූමි ප්‍රමාණයද, ගොඩනැඟිලි සියල්ලද, බ්‍රිතාන්‍යයෝ ඔවුනට නතු කර ගත්හ. 1887 වර්ෂයේදී මඩකලපුව දිසාපතිවරයාව සිටි බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික ඇලන්සන් බේලිගේ නියෝගයට අනුව, ඇලවේලි අමුණු ආදිය ප්‍රතිසංස්‌කරණය කිරීම සඳහාත්, පාරවල් සෑදීම සඳහාත්, දීඝවාපි චෛත්‍යයට අයත් ගල්කණු, ගඩොල්, සෙල්ලිපි ආදිය යොදා ගැනිණි. කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු විසින් ප්‍රදානය කරන ලද ඉහත කී ගල් සන්නස තිබුණහොත් දීඝවාපී චෛත්‍යට අයත් අති විශාල භූමි ප්‍රමාණය නැවත ලබා දීමට සිදුවනු ඇති බව සැක කළ ඇලන්සන් බේලි එම ගල් සන්නස ඇනිකට්‌ එකක්‌ සෑදීම සඳහා යොදවා සඟවා තැබුවේය.

වර්ෂ 1916 දී වල් වැදී තිබුණු දීඝවාපි රජමහා විහාරය නැවත සොයා ගෙන එහි තනිව වැඩවාසය කරමින් බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයින් මෙම චෛත්‍යයට කරගෙන ගිය මහා විනාශය නවතා ලීමට තනිව සටනක්‌ ගෙන ගිය ශ්‍රේෂ්ඨ බුද්ධ පුත්‍රයාණන් වහන්සේ නමකි කොහුකුඹුරේ රේවත ස්‌වාමීන් වහන්සේ. බ්‍රිතාන්‍ය මහ රැජිණටත්, බ්‍රිතාන්‍ය ආණ්‌ඩුවටත් උන්වහන්සේ විසින් කරුණු දැක්‌වීමෙන් පසු අක්‌කර 585 ක්‌ දීඝවාපී රජ මහා විහාරස්‌ථානයට නැවත වෙන් කෙරිණි. අක්‌කර 585 ප්‍රමාණවත් නොවන බවත්, සිංහල රජවරුන් පූජා කොට තිබූ භූමි ප්‍රමාණය නැවත ලබා දෙන ලෙසත්, ඇනිකට්‌ එක සෑදීමට භාවිත කර තිබුණු කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජතුමා විසින් ප්‍රදානය කරන ලද ගල් සන්නස නැවත ලබා දෙන ලෙසත්, උන්වහන්සේ දිගින් දිගටම බ්‍රිතාන්‍ය රජයට කරුණු දැක්‌වූ නමුදු එය ඵල රහිත විණි. වර්ෂ 1950 ඔක්‌තෝබර් 13 වැනි දින මුස්‌ලිම් ජාතිකයෙකු තබන ලද වෙඩි පහරකින් මෙම ශ්‍රේෂ්ඨ වීර බුද්ධ පුත්‍රයාණන් වහන්සේ අපවත් වූහ. කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු විසින් ප්‍රදානය කරන ලද ගල් සන්නස ඇණිකට්‌ එකක සදහටම සැඟවූ, දීඝවාපිය විහාරයට විශාල හානියක්‌ සිදු කළ ඇලන්සන් බේලි දිසාපතිවරයා උණකින් සහ දැඩි හිසේ රුදාවකින් නිතරම වේදනා විඳි බවද සඳහන් වේ.

වර්ෂ 1818 දී බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයට විරුද්ධව ඇරඹුණු ඌව වෙල්ලස්‌ස කැරැල්ලෙහි නායකත්වය දැරුවේ මොණරවිල කැප්පෙටිපොළ නිළමෙතුමාය. කැරැල්ල මැඬ පැවැත්වීමෙන් පසු කැප්පෙටිපොළ නිළමෙව අල්ලා ගත් බ්‍රිතාන්‍යයෝ ඔහුගේ හිස ගසා දැමීමට අණ කළහ. ගහලයාගේ කඩු පහරින් හිස සම්පූර්ණයෙන්ම කඳින් වෙන් නොවුණු අතර, හිස වෙන්වීම සඳහා කඩු පහර ගැසිය යුතු නියම තැන කැප්පෙටිපොළ නිළමේ තුමාම විසින් ගහලයාට පෙන්වන ලදී. එම දෙවන කඩු පහරින් හිස සම්පූර්ණයෙන්ම කඳින් වෙන්වූ අතර චාරිත්‍රානුකූලව වෙන්වූ හිස දේහයෙහි පපුව මත තබන ලදී. මරණය සහතික කිරීම සඳහා පැමිණ සිටි වෛද්‍යවරයා වූ හෙන්රි මාර්ෂල්, කැප්පෙටිපොළ නිළමෙතුමාගේ නිර්භීත හැසිරීම් රටාව හො¹කාරව දුටුවේය. ස්‌කොට්‌ලන්ත ජාතිකයෙකු වූ ඔහු, ස්‌කොට්‌ලන්ත වීරයෙකු වූ සර් විලියම් වොලස්‌ (Sir William Wallace) ගේ හිස්‌ කබල සමඟ විද්‍යාත්මක පරීක්‍ෂණ මගින් සැසඳීම සඳහා, කැප්පෙටිපොළ නිළමෙ තුමාගේ හිස්‌කබල බ්‍රිතාන්‍යයට රැගෙන ගියේය. විලියම් වොලස්‌, පළමුවෙනි එඩ්වඩ් නමැති ඉංග්‍රීසි රජුගෙන් ස්‌කෝට්‌ලන්ත ජාතිකයන්ට වූ අසාධාරණකම් නිසා, ස්‌කොට්‌ලන්තය වෙනුවෙන් සටන් කළ වීරයෙකි. වර්ෂ 1948 පෙබරවාරි 04 වැනි දින බ්‍රිතාන්‍ය පාලනයෙන් ශ්‍රී ලංකාව නිදහස්‌ වූවාට පසු කැප්පෙටිපොළ නිළමෙතුමාගේ හිස්‌ කබල අප රටට නැවත ලබාදුන්නේය. එය දළදා මාලිගාව ඉදිරිපිට මහ මළුවේ තැන්පත් කෙරිණි.

මේ පෙළ ගැසුනේ මේ රටේ සිදු වූ මහා පුරාවස්‌තු සංහාරය පිළිබඳ ඉතිහාසයේ සංක්‍ෂිප්ත කතාවකි. විශේෂත්වය වන්නේ මෙවැනි මහා සංහාර රැළි සේ මතුව නැගී ආවේ රටෙහි යහ පාලනය අඩාල වූ අවස්‌ථා වලය. ඒ ඉතිහාසය අපට සාධනය කර දෙන යථාර්ථය ය.

වෛද්‍ය ලුතිනන් කොමාන්ඩර්
පී. කේ. ඉශාන්ත ගුණතිලක

http://www.divaina.com/2012/06/17/nimna04.html

පරංගියාගේ ශූක්ෂම ඝාතන තැත ව්‍යර්ථ කල අභීත සිංහ රජු

බාගත (Download)කර,  විශාල  (Zoom In)කර කියවන්න

පණිවුඩය මත ක්ලික් කල විට විශාල වේ

සිරිලක කිතුදහම විකාශනය වූ ආකාරය – 1

වසර 1500 ගණන්වල ලක්බිම පැවති පරාධීන රජයේ සියළු වරප්‍රසාද පහසුකම් හා රැකවරණ කතෝලික ආගමට පමණක් සීමා විය.

කිතුදහමත් වෙළදාමත් දෑතින් ගෙන 1505 දී මෙරට මුහුදුබඩ බලය අල්ලාගත් පෘතුගීසීන් මේ තත්වයේ ආරම්භකයෝ වූහ. සර්වබලධාරී මැවුම් කරුවා, සදාකාලික ආත්මය, යේසුස් වහන්සේ දෙවියන්ගේ පුත්‍රයා ආදී මූලික සිද්ධාන්ත මත ක්‍රිස්තියානි ආගම පදනම් වේ. පාප් වහන්සේ සිට පාදිලි දක්වා සියල්ලෝ මෙම සිද්ධාන්ත දිවි හිමියෙන් රකී. කිතු දහමට අනුව දෙවියන් විසින් සත්වයා හා ලොව මැව්වේ වසර 7000 තරම් මෑත අතීතයේය. එබැවින් ඩාවින්ගේ පරිනාම වාදයට 1895 දී වැට බැඳීමට මොවුන් ක්‍රියාත්මක විය. ගැලීලියෝ නම් විද්‍යාඥයාට ජීවිතාන්තය තෙක් සිර දඬුවම් දුන්නේ ද මේ කතෝලික පල්ලියයි.

මෑත අතීතයේදී පිබිදෙන විද්‍යාව මගින් කිතු දහමේ අත්තිවාරම් ගල් එකින් එක ගැලවෙමින් යන කල  (එනම් 1981) දී කේම්බ්‍රිජ් විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ස්ටීවන් හෝකින් මහතා වතිකානුවට කැඳවා , බයිබලයේ කිසිම ආකාරයකින් සඳහන් නොවන විශ්වයේ මහා පිපිරීම ( Big Bang) නම් හුදු විද්‍යා මතයට අයිතිවාසිකම් කීම පිණිස එයත් දෙවියන් වහන්සේගේ මැවීමක් ලෙස පිළිගන්නා ලෙසත්, එහි එක්තරා කුඩාම කාල පරාසයක් හා ඉන් පෙර පිළිබඳ සොයා නොබලන ලෙසත් ලැජ්ජා රහිත ඉල්ලීමක් පාප්තුමා කර තිබේ.

කිතුදහම පාප්තුමාගේ වදන් ජීවමාන දෙවියන් වහසේගෙ වචන සේ පිළිගනී. එනම් පාප් වහන්සේ දෙවියන්ගේ ජීවමාන  පණිවුඩකරුවායි.

පෘතුගීසීන් මුහුදුබඩ යටත් කරගැනීමෙන් පසු මුහුදුබඩ පැවති බෞද්ධ වෙහෙර විනාශ කලහ. වත්තල විජයබා පිරිවෙනේ සුවිසල් ගොඩනැගිලි සුනු විසුනු කල පෘතුගීසීහු එම බිමෙහි ශාන්ත ජේම්ස් පල්ලිය ඇටෙව්වේය. පූජනීය තොටගමුවේ රාහුල හිමි වැඩසිටි පන්සල බිඳ අද ජයවර්ධනපුර විද්‍යාලය ලෙස හඳුන්වන එවකට ක්‍රිස්තියානි විදුහල ඇටෙව්වේය.

පහතරට සිංහල බෞද්ධයෝ මහායානයේ පිළිගැනීමක් වන අවලෝකිතේශ්වර බෝසතුන් වන්දනා කලහ. එම බෝසතුන් මුහුදට අධිපති ලෙස සැලකූ ඔවුන් නැව් තොටවල් හා ධීවර වරායවල් එම පිළිම තබා වන්දනා කලහ. ඒවා සියල්ල වැනසූ පෘතුගීසීහූ ඒ වෙනුවට ශාන්ත අන්තෝනි ප්‍රතිමා, පින්තූර තැබූහ.

වැසියා මිසදිටු කිරීමට පහසුම මග නායකයා මිසදිටු කිරීමයි, කෝට්ටේ ධර්මපරාක්‍රමබාහු පමණක් නොව යාපනයේ සංකිලි පවා කතෝලික බවට හරවා ගත්හ. රජයේ රැකියා, තනතුරු, තාන්න, මාන්න, විවාහ/ උප්පැන්න ලියාපදිංචි කිරීම්, අධ්‍යාපනය ආදී සියළු රජයේ කටයුතු ආගම්කරනය පිණිස අයුතු ලෙස යොදාගත්හ. බෞද්ධයන්ට විශේෂ දඩ වර්ග ගසනු ලැබීය. බෞද්ධයන් වහළුන් කර පෙළන ලදි.

සිංහල ලේ වල අදීන බව කතෝලික වූ සිංහලයන්ට පවා දැනෙන්නට තරමට පර පෘතුගීසි බලපෑම් නින්දිත විය. අප විසින් පිදිය යුතු  වීර එදිරිල්ලේ රාළ යනු දුමින්ගෝ කොරයා නම්ව සිට පසුව කල්ලතෝනී බෞතීස්මයටත් කැත නමටත් පයින් ගසා පෘතුගීසීන්ට එරෙහිව කැරළිගැසූ නියම හෙළයෙකි. වහළුන් සේ පෙළමින් පෘතුගීසින් විසින් වැඩගත් පහතරට සිංහල බෞද්ධයෝ මේ වීරයා වටා රොක් වී සහය දුන්හ. තම සිංහල ජාතියටම අමු අමුවේ එරෙහි පර ලබ්ධියක වහළුන් වූ ලක් කිතුනුවන්ට සැබෑම ආදර්ශයක් නොවේද වීර එදිරිල්ලේ රාළ?

මතු සම්බන්ධයි…